Twórca

15 kwietnia 1896 – 17 stycznia 1965

Urodzona w Stanisławowie, druga z trzech córek adwokata Włodzimierza Nieczuja-Jurkiewicza i jego żony Marii ze Sternberg-Stojałowskich. Ukończyła prywatne gimnazjum żeńskie w Stanisławowie; utalentowana plastycznie, kształciła się u malarza Leona Dołżyckiego. Malowała w technice olejnej, najczęściej kwiaty i studia portretowe oraz modelowała w gipsie portrety. Swoje prace zaprezentowała w 1913 roku na I Wystawie Sztuki Polskiej w Stanisławowie.

Podczas I wojny światowej była wolontariuszką Czerwonego Krzyża, pielęgnując rannych żołnierzy. W 1917 roku wraz z rodziną przeniosła się do Parkosza, między Pilznem a Dębicą, gdzie poznała Józefa Okszę-Grabowskiego. Po ślubie w 1918 roku małżeństwo przeprowadziło się do Przemyśla, gdzie Grabowski pracował jako szef Wydziału Krajowego. W 1920 roku urodziła się ich córka Joanna, rok później syn Krzysztof. W 1926 roku rodzina przeprowadziła się do Katowic, gdzie Grabowski pełnił funkcję Głównego Inżyniera Związku Rawa, a następnie do willi w Kozach, 7 km od Białej Krakowskiej. Rodzina utrzymywała kontakty z elitą towarzyską Bielska, prowadząc salon artystyczny, w którym gościli m.in.: poetka Kazimiera Alberti, malarz i dramatopisarz Adam Bunsh, komicy Kazimierz Wajda i Henryk Vogelfanger (znani jako „Szczepko i Tońko”), aktorzy Mieczysław Cybulski i Witold Zacharewicz, operator Leonard Zajączkowski i Stanisław Ignacy Witkiewicz. W 1932 roku urodziła się najmłodsza córka Grabowskich - Blanka nazywana Daisy.

Po wybuchu  wojny w 1939 roku rodzina Grabowskich wyjechała z Polski, chroniąc się w Budapeszcie, a następnie przez Bałkany i Turcję, w 1941 roku dotarła do Palestyny. Józef Grabowski wraz z żoną zaciągnęli się do armii brytyjskiej w Palestynie, gdzie Anna (z brytyjskim stopniem Lieutenant – odpowiednik porucznika) została zmobilizowana do służby sanitarnej w Czerwonym Krzyżu, prowadząc zajęcia terapeutyczne w szpitalach wojskowych w Gazie. Józef, awansowany w 1943 roku do stopnia Lieutenant, pełnił służbę wojskową na Cyprze, w Palestynie, Egipcie, Libii i Grecji. Po zakończeniu wojny małżeństwo przeniosło się do Benghazi. Anna Grabowska powróciła wówczas do pasji malarskiej, wystawiając swoje obrazy we Francji i Stanach Zjednoczonych. W 1956 roku Grabowscy uzyskali obywatelstwo francuskie i zamieszkali w Pontfaverger we Francji. Józef Grabowski zmarł nagle w 1962 roku. Anna Grabowska zmarła rok po tragicznej śmierci swojego syna Krzysztofa na jachcie w Trójkącie Bermudzkim. Została pochowana obok męża na cmentarzu w Pontfaverger koło Reims.

Bibliografia:

Hałat A., Miłość aż po grób, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2018.