Twórca

Twórcy Chomętowska Zofia
fotograf

Chomętowska Zofia

1905 - 1992

Zofia Chomętowska - fotografka urodzona w Parochońsku (Polesie, dzisiejsza Białoruś), w rodzinie Druckich-Lubeckich. Pobierała nauki w szkole w Petersburgu, a jej pierwsze fotografie powstawały przy użyciu skrzynkowego aparatu Kodak. W 1919 wzięła ślub z Władysławem Czechowiczem-Lachowickim, z którym jednak rozwiodła się dziesięć lat później, a następnie wyszła za Jakuba Chomętowskiego. Od 1928 na wielu zdjęciach widać ją z popularnym wówczas małoobrazkowym aparatem firmy Leica, produkowanym seryjnie od 1925. Dzięki swojemu kompaktowemu rozmiarowi i lekkiej wadze, Leica umożliwiała łatwe uchwytywanie codziennych wydarzeń. Chomętowska dokumentowała więc otaczającą ją rzeczywistość, uwieczniając członków swojej rodziny oraz zwyczaje sytuacje z najbliższego otoczenia z właściwą sobie intymnością i prawdziwością kadru. Daleko jej było do kreowania wyidealizowanych, komponowanych scen z życia. Po raz pierwszy swoje prace wystawiła w 1929 na Wystawie Powszechnej w Poznaniu. Z drugim mężem rozstała się w 1939. Mieszkała już w tym czasie na stałe w Warszawie, co znacznie wpłynęło na tematykę jej fotografii. Na zdjęciach zaczęły dominować architektoniczne ujęcia stolicy. Szybko stała się jedną z czołowych polskich fotografek międzywojnia. Już po kilku latach została członkinią Fotoklubu Polskiego (1937), Warszawskiego (1938) oraz Polskiego Towarzystwa Fotograficznego (1939). 

Artystka w 1937 otworzyła również swój własny zakład fotograficzny, gdzie świadczyła usługi reklamowe. Jej zdjęcia pojawiały się m.in. w czasopiśmie „Kobiety w Pracy”. Do rozpoczęcia II wojny światowej wystawiała swoje prace w kraju i za granicą. Dzięki wygranej w organizowanym w 1931 przez firmę Kodak konkursie, fotografie Chomętowskiej pojawiały się w międzynarodowych czasopismach. Zaraz przed wojną wykonała serię zdjęć do wystawy „Warszawa wczoraj, dziś i jutro”, ukazując na nich, które elementy otoczenia, należące symbolicznie do wymiaru „przeszłości”, powinny zostać zmodernizowane, a tym samym zniknąć z warszawskiej wizji przyszłości. Artystka brała udział w pierwszej wystawie polskiej fotografii po wojnie pod tytułem „Warszawa oskarża” (1945). Na eksponowanych tam zdjęciach pokazała mieszkańców odnajdujących się w powojennej rzeczywistości zrujnowanej stolicy. Zarówno przed jak i podczas okupacji Chomętowska fotografowała tereny rodzinnych Kresów, z czego zachowało się około 5 tysięcy negatywów (obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie). W 1947 zamieszkała na stałe w Argentynie, gdzie przestała fotografować. Zmarła w Buenos Aires.