Twórca

1885 - 3 marca 1964

Okres działalności: 1909 - 1960

Fotograf, dokumentalista, właściciel studia fotograficznego w Będzinie. Urodził się w Białymstoku, w rodzinie szlacheckiej, jako syn telegrafisty Józefa Floriana i Adeli Heleny z Klepperów. Pod koniec XIX wieku rodzina przeniosła się do Będzina, gdzie ojciec Bronisława pracował jako pomocnik naczelnika urzędu pocztowo-telegraficznego. Zawodu fotografa uczył się od swojej żony, Urszuli z Kaszyńskich Arciszewskiej, która uzyskała uprawnienia czeladnicze w renomowanym studiu fotograficznym braci Altmann w Sosnowcu. 

W 1909 roku Arciszewski wraz z żoną rozpoczął działalność fotograficzną w Będzinie, otwierając na Starym Rynku własne studio fotograficzne, przeniesione później do kamienicy Zalewskich przy ulicy Małachowskiego 4. Zakład specjalizował się wówczas w portretach: cywilnych, zawodowych, sportowych i mundurowych, a Arciszewski rozwijał również prywatnie swoją pasję dokumentalną. Tuż po wybuchu I wojny światowej, w 1914 roku, Bronisław Arciszewski został aresztowany na skutek donosu konkurencji,; postawiono mu zarzut o szpiegostwo na rzecz Rosji, w wyniku czego dwa lata spędził w niemieckich obozach jenieckich w Zoltau koło Hamburga i Weselberg w Nadrenii. W niewoli wykonywał również pracę fotografa, dokumentując rzeczywistość obozów jenieckich. Pomimo intratnej oferty władz niemieckich, zainteresowanych odkupieniem negatywów Arciszewskiego, udało mu się przewieść je do kraju. Został uwolniony w 1919 roku dzięki interwencji zamożnej grodzieckiej rodziny Ciechanowskich.

W okresie międzywojennym Arciszewski razem z żoną rozwijał zakład fotograficzny w Będzinie, który w krótkim czasie, mimo dużej konkurencji, stał się jednym z renomowanych i najbardziej znanych tego rodzaju firm w Zagłębiu Dąbrowskim. Oprócz fotografii atelierowej firma dokumentowała też obiekty industrialne, wnętrza budynków urzędowych i zamku w Będzinie, a fotografie były wykorzystywane również do druku pocztówek, przewodników i albumów poświęconych działalności lokalnych przedsiębiorstw. Zakład Arciszewskich otrzymywał liczne zamówienia podczas uroczystości państwowych, miejskich i kościelnych oraz prowadził interesującą dokumentację życia społecznego i obyczajowego z terenów Będzina z lat 1909–1938. Na fotografiach Arciszewski utrwalał mieszczaństwo i szlachtę z przełomu XIX i XX wieku, a także liczną w Będzinie przed II wojną światową społeczność żydowską. Studio Arciszewskiego było w dwudziestoleciu międzywojennym cenioną marką w Będzinie i okolicach oraz wyznacznikiem wysokiej jakości fotografii.

Po wybuchu II wojny światowej zakład fotograficzny przejął Niemiec Karl Ziegier, fotograf amator, który zatrudnił u siebie Arciszewskiego wraz z żoną i córką Ireną. Zakład działał pod niemiecką nazwą Foto-Kunst Atelier, B. Arciszewski, Bendsburg O.S. Kattowitzerstr. 4. Realizowane wówczas zlecenia fotograficzne dotyczyły w głównej mierze wykonywania odbitek z niemieckich negatywów, w tym fotografii dokumentujących funkcjonowanie obozu Auschwitz-Birkenau. 

W 1945 roku Arciszewskiemu udało się odzyskać zakład fotograficzny, który ponownie stał się firmą rodzinną. W 1960 roku zakład przejęła córka Bronisława, Irena Zięba, która prowadziła go do śmierci w 1993 roku. Nie zachowały się dane o tym, by Bronisław Arciszewski brał udział w wystawach fotografii artystycznej. Jego prace znajdują się obecnie w zbiorach Muzeum Fotografii w Krakowie, a obszerny zbiór 1476 klisz szklanych z zakładu fotograficznego przy ul. Małachowskiego znajduje się w Muzeum Zagłębia w Będzinie. 

Bibliografia: 

Urgacz A., Dawne zakłady fotograficzne: Będzińskie Studio Arciszewski, https://klubzaglebiowski.wordpress.com/2021/08/07/arciszewscy-fotografowie-bedzinscy-w-swietle-badan-genealogicznych/ [dostęp 19.09.2024]

Ciepiał A., Arciszewscy – fotografowie będzińscy w świetle badań genealogicznych, https://klubzaglebiowski.wordpress.com/2013/12/24/dawne-zaklady-fotograficzne-bedzinskie-studio-arciszewski/ [dostęp 19.09.2024]

Sobota A., 115 fotografii z Będzina https://zpaf.pl/aktualnosci/fotografie-bedzin-arciszewski-gf-bb/ [dostęp 19.09.2024]