Twórca

21.02.1898 - 08.08.1979

Tadeusz Cyprian - fotografik, profesor prawa, publicysta, animator ruchu fotograficznego, członek delegacji polskiej w procesie zbrodniarzy wojennych w Norymberdze. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas I wojny światowej służył w armii austriackiej, dostał się do niewoli, a po uwolnieniu przebywał we Francji, gdzie służył w lotnictwie, wykonując zdjęcia frontowe. Zadebiutował na I Wszechpolskiej Wystawie Fotograficznej „Światłocień” w Poznaniu w 1923, gdzie zdobył srebrny medal. Współtwórca – z Bolesławem Gardulskim i Tadeuszem Wańskim – grupy artystycznej „Trójlistek Poznański”. W latach 1922–1923 współpracownik pisma „Światłocień”. Pomiędzy 1926 a 1932 kierował redakcją „Polskiego Przeglądu Fotograficznego”, a w latach 1933–1935 kolegium „Fotografa Polskiego”. W 1946 rozpoczął współpracę z miesięcznikiem „Świat Fotografii”. Współorganizator w 1924 Towarzystwa Miłośników Fotografii w Poznaniu. Od 1930 członek Fotoklubu Polskiego, a od 1934 honorowy członek Polskiego Towarzystwa Fotograficznego. W 1934 wszedł w skład komitetu opracowującego „Almanach Polskiej Fotografii Artystycznej”. W 1938 został wybrany prezesem Ogólnopolskiego Związku Towarzystw Fotograficznych. W latach 1939–1945 odbył wędrówkę po Europie i Afryce, służył w lotnictwie angielskim. W 1943 został członkiem Royal Photographic Society w Wielkiej Brytanii. Od 1947 prezes Polskiego Towarzystwa Fotograficznego i członek honorowy Zarządu Głównego Polskiego Związku Fotografów (późniejszy ZPAF). W 1957 otrzymał tytuł Honoraire Excellente Fédération Internationale de l'Art Photographique. Fotografie prezentował na wystawach krajowych i zagranicznych, m.in. na XVI Ogólnopolskiej Wystawie we Lwowie w 1936, wystawie ogólnoświatowej w Nowym Jorku w 1938, I Polskiej Wystawie Fotografii Ojczystej w 1939. W 1959 zorganizował ekspozycję retrospektywną z okazji 45-lecia pracy artystycznej, a w 1963 wystawę jubileuszową zamykającą pięćdziesiąt lat pracy twórczej. W 1979 zdjęcia Cypriana można było zobaczyć na ekspozycji „Fotografia Polska 1939–1979". Autor i współautor podręczników do nauki fotografii i cyku poradników fotograficznych, a także artykułów poświęconych szeroko pojętej tematyce fotograficznej. Szczególne uznanie zyskały jego książki: „Technika nowoczesnej fotografii” (1949), „Techniki specjalne w fotografii” (1950), „Fotografia. Technika i Technologia” (1953). W 1939 uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi, a w 1979 Medalem im. Jana Bułhaka. Bibliografia: Chojnacki P., Sylwetki zasłużonych, „Foto-Zeszyty” 1995, z. 3-4, s. 54. Cyprian T., Dr Tadeusz Cyprian, Nowości Fotograficzne 1938, z.2, s. 13. Jemielity J., Profesor Tadeusz Cyprian – fotograf, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Edukacja Plastyczna. Fotografia”, 2012, z. VII, s. 4-64. Murza-Stankiewicz H., Fotograficy radzą fotoamatorom, „Foto” 1977, z. 7, s. 200-202. Nekrolog, „Foto” 1979, z. 9, s. 260. Olek J., Nie ma sztuki bez rzemiosła. Rozmowa z ..., „Fotografia” 1979, z. 3, s. 852. Żdżarski W., Z żałobnej karty. Tadeusz Cyprian 1898 – 1979, w: Federacja Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce. Materiały informacyjne ’89, Warszawa 1989, s. 1.