Twórca

19.11.1896 - 21.10.1986

Okres działalności: 1918 - 1986

Adam Karaś - urodzony w Krakowie fotograf, fotoreporter, filmowiec. Pochodził z ubogiej rodziny robotniczej wywodzącej się z podkrakowskiej wsi Gaj. Skończył czteroklasową szkołę wydziałową, potem rozpoczął praktykę fotograficzną w zakładach Antoniego Czajki i Józefa Kuczyńskiego. 12 lutego 1918 zdał egzamin czeladniczy. W początkowym okresie kariery zawodowej (ok. 1918–1925) wykonywał zdjęcia reporterskie dla „Nowości Ilustrowanych”. Od 1925 wraz z bratem Wiktorem prowadził przy ul. Czarnowiejskiej 5 (w 1932 zakład został przeniesiony na ul. Szewską 12) w Krakowie zakład fotograficzny pod nazwą „Bracia Karaś”. Od 1939 do śmierci prowadził go wraz z żoną pod nazwą „Adam Karaś”. Wykonywał fotografię portretową, do lat 50. XX w. egzemplarze ręcznie kolorowano; symboliczno-alegoryczne fotomontaże nazywał „fotoraturami”, m.in. „Głód” (1916), „Cisza przed burzą” (1939), „Rozbicie atomu” (1947). Metodą fotograficzną wykonywał hasła reklamowe oraz sentencje własnego pomysłu na tematy filozoficzne i fotograficzne, np. „Wszystko przeminie, zostanie tylko fotografia”. Jego zakład posiadał oryginalny wystrój i atmosferę, część wyposażenia zakładu była wykonana własnoręcznie przez Adama Karasia. Przed wejściem znajdowały się gabloty reklamowe, gdzie prezentował swoje dokonania. W latach 1927–1933 prowadził z bratem efemeryczną wytwórnię filmową „Bracia Karaś Film”. Zrealizowali filmy dokumentalne: „Przygody Biszkopta” o drużynie harcerskiej, reportaż z odsłonięcia pomnika w Makowie Podhalańskim, „Szlakiem I Kadrowej” (filmy są zaginione). Współpracowali jako operatorzy przy filmach Gustawa Puchalskiego „Zbrodniarz” i „Obłąkany” / „Ekspresje mimiczne" (1933). Zagrał fotografa w filmach „Na wylot” Grzegorza Królikiewicza (1972) i „Przewodnik” Tomasza Zygadło (1984). O Adamie Karasiu powstał film biograficzny Marii Kwiatkowskiej pt.: „Adam Karaś Film” (1980). Bibliografia: Koziński J., Wspomnienie o Adamie Karasiu, „Polska fotografia artystyczna. IV sympozjum historyczne”, Szczecin 1989.