Twórca

fotograf

Bułhak Jan

06.10.1876 - 04.02.1950

Jan Bułhak - urodzony w Ostaszynie k. Nowogródka fotograf, teoretyk, krytyk i animator ruchu fotograficznego, docent Akademii Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, współtwórca Fotoklubu Wileńskiego (1927), Fotoklubu Polskiego (1929) i Związku Artystów Fotografików (1947) - późniejszego ZPAF. Autor fotografii architektury Wilna z lat 1912–1920 i jego zniszczeń wojennych w lipcu 1944. Do 1939 przygotował 158 albumów dokumentacyjnych polskich miast, dworów, architektury i krajobrazów, w tym 26 Wilna. Kolekcja nosiła tytuł „Polska w obrazach fotograficznych Jana Bułhaka”. Twórca pojęcia fotografika (1927) odróżniającego fotografię artystyczną od rzemieślniczej. Propagator opracowanej przez siebie i zainspirowanej przez niemiecką Heimatphotographie koncepcji Fotografii Ojczystej. Pierwsza Wystawa Fotografii Ojczystej odbyła się jesienią 1938 w Warszawie; w tym samym roku opublikował poradnik fotograficzny „Polska Fotografia Ojczysta”, Poznań 1938. Jego przedwojenny dorobek, w tym 10 tysięcy szklanych negatywów, spłonął w 1944 wraz z pracownią i mieszkaniem podczas walk z Niemcami w Wilnie. W 1945 fotografował Warszawę. W latach 1945–1950 z synem Januszem zaangażował się w fotografię krajoznawczą i dokumentację polskich miejscowości. Nosiła ona nazwę „Polska w fotogramach Jana Bułhaka i Syna” - fotografował Gdańsk, Łódź, Kraków oraz prawie 100 miejscowości na terenach tzw. Ziem Odzyskanych, krajobraz Tatr i Sudetów, Warmii i Mazur (ponad 7 tysięcy zdjęć). Zmarł w Giżycku. 


Bibliografia: 
Kucharska J., Skrejko M., Rybicki A., Wilno Jana Bułhaka, 1996. 
Jan Bułhak Fotografik, red. Jurkowlaniec Z., Warszawa 2007.